Pamięć ziem historycznych. Łotewsko-sowiecki/rosyjski spór terytorialny 1917-2007 (2020)

Pamięć ziem historycznych. Łotewsko-sowiecki/rosyjski spór terytorialny 1917-2007 (2020)

Książka „Pamięć ziem historycznych. Łotewsko-sowiecki/rosyjski spór terytorialny 1917-2007 (2020)” przedstawia problem rozgraniczenia łotewsko-sowieckiego/rosyjskiego w XX wieku, który z dużą siłą ujawnił się na przełomie 1917 i 1918 roku. Sprowadza się on do kwestii przynależności ziem wschodnich Łatgalii. To tereny wokół górnego biegu rzeki Utroja, o łącznej powierzchni 1,1 tys. kilometrów kwadratowych. Terytorialna skala konfliktu nie jest więc znacząca, ale jego wagę symboliczną trudno przecenić. W społeczeństwie łotewskim nostalgia za utraconym w latach 40. terytorium jest nadal obecna, podobnie jak jego miejsce w łotewskiej kulturze i tradycji. Zarazem konfliktu tego nie należy sprowadzać li tylko do pretensji terytorialnych, bowiem dotyczy on przede wszystkim respektowania prawa międzynarodowego – stosunku do łotewsko-rosyjskiego traktatu pokojowego z 1920 roku, dokumentu w świetle prawa niezmiennie obowiązującego. Kwestia granicy stanowi motyw przewodni niniejszej pracy „Pamięć ziem historycznych. Łotewsko-sowiecki/rosyjski spór terytorialny 1917-2007 (2020)„. Książka zawiera też podstawowe informacje z zakresu najnowszej historii politycznej Łotwy i jej relacji ze wschodnim sąsiadem – od początków państwowości, po czasy współczesne.

Mimo formalnoprawnego zamknięcia problemu rozgraniczenia łotewsko-rosyjskiego w 2007 roku, sprawa nadal budzi emocje, szczególnie wewnętrzne. Może zarazem być wykorzystywana przez agresywnego sąsiada dla zaogniania zarówno stosunków bilateralnych, jak też w skali szerszej. Stąd jej waga, uzasadniająca podjęcie tematu.