System euroatlantycki przed i po zakończeniu zimnej wojny. Istota, cele i zadania oraz rola w budowie nowego ładu globalnego

W rodzącym się nowym, wielobiegunowym porządku światowym Stany Zjednoczone i Unia Europejska nie będą już cieszyć się dotychczasową, dominującą pozycją, choć jeszcze przez długie dekady pozostaną w gronie najpotężniejszych aktorów. Nowy system będzie charakteryzował się z jednej strony dążeniem tworzących go podmiotów do rozwoju i zacieśniania współpracy, niezbędnej w warunkach niesłychanie silnych, globalnych współzależności, z drugiej zaś ostrą konkurencją pomiędzy państwami.  Z punktu widzenia budowy gospodarczo-wojskowej potęgi, tradycyjnego celu wszystkich mocarstw, dwa obszary będą odgrywać szczególnie istotną rolę – dostęp do surowców naturalnych i innowacje. W obu tych obszarach widoczna jest coraz ostrzejsza rywalizacja, która, jeśli nie będzie prowadzona w ramach pewnych, respektowanych przez wszystkich aktorów reguł gry, łatwo może stać się źródłem poważnych konfliktów.  Wyzwaniem stojącym przed USA i Unią Europejską jest umiejętne połączenie tradycyjnego zaangażowania w rozwiązywanie globalnych problemów i zapewnienie międzynarodowego bezpieczeństwa ze skutecznym konkurowaniem z nowymi potęgami na globalnej szachownicy.